شبهه:

چنان که می دانیم در متون اسلامی از تفسیر به رأی در مورد آیات قرآن کریم به

شدت نهی شده است.

تفسیر به رأی عبارت از تفسیری است که مفسّر بر اساس اندیشه های از پیش

ساخته، در آیات قرآن بنگرد و هدفش این باشد که برای نظریه خود از قرآن دلیلی

بیابد. به عبارت دیگر به جای عرضه عقیده خود بر قرآن، قرآن را بر عقیده خود

عرضه نماید.

مبنای حرمت و مذمت تفسیر به رأی، احادیثی است که از پیامبر و امامان

معصوم علیهم السلام رسیده است؛ چنان که پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله می فرماید:

مَن فَسَّرَ القُرآنَ بِرَأیهِ فَلیتَبَوّءْ مَقْعَدُهُ مِنَ النّارِ . 1

کسی که قرآن را به رأی خویش تفسیر نماید، جایگاه خود را در آتش دوزخ

مهیا ببیند.

از این رو ممکن است برای بعضی این مطلب مشتبه شود که تدّبر در قرآن نیز

شامل این نهی بوده و همگان مجاز به تدّبر در قرآن نباشند؛ زیرا لازمه تدّبر،

اندیشیدن در آیات قرآن و به دنبال آن برداشت نمودن از آنها است و ترس این

مطلب می رود که در حین اندیشیدن، شخص نظر خود را به جای نظر قرآن قرار

دهد و نتیجه گیری نماید.

در پاسخ به این شبهه می گوییم:

ادامه »