چه زشت است فروتنى هنگام نيازمندى و درشتى به هنگام بى نيازى.
امام علی علیه السلام در بخشی از نامه 31 کتاب شریف نهج البلاغه در مورد اقسام رزق و روزی و چگونگی تعیین آن به فرزند خود امام حسن علیه السلام می‌فرماید:
ای فرزندم، بدان كه رزق و روزى بر دو گونه است: يكى آنكه تو آن را بطلبى و يكى آنكه او در طلب تو باشد و اگر تو نزد او نروى او نزد تو آيد.
چه زشت است فروتنى هنگام نيازمندى و درشتى به هنگام بى نيازى. از دنيايت همان اندازه بهره توست كه در آبادانى خانه آخرتت صرف مى‌كنى. اگر آنچه از دست مى‌دهى؛ سبب زارى كردن توست پس به هر چه به دستت نيامده، نيز زارى كن. با آنچه در گذشته دیده یا شنیده‌ای، برای آنچه که هنوز نیامده استدلال کن؛ زيرا تحولات زندگی مثل يكديگرند.
سپس امام ادامه می دهد: از كسانی مباش كه اندرز سودشان نكند، مگر آنگاه كه در آزارشان دهند؛ زيرا عاقلان به ادب بهره گيرند و به راه آيند و ستوران به زدن.
از سوی دیگر امام فرزند خود را به صبر و شکیبایی در برابر مصیبت‌ها فرا می‌خواند و می‌فرماید: هر غم و اندوه را كه بر تو روى آرد، به افسون شكيبايى و يقين نيكو، از خود دور ساز. هركه عدالت را رها كرد به جور و ستم گراييد. دوست به منزله خويشاوند است و دوست حقيقى كسى است كه در غيبت هم در دوستيش صادق باشد. هوا و هوس شريك رنج و الم است. چه بسا بيگانه‌اى كه خويشاوندتر از خويشاوند است ، و چه بسا خويشاوندى كه از بيگانه، بيگانه تر است. غريب كسى است كه او را دوستى نباشد. هر كه از حق تجاوز كند به تنگنا افتد. هر كس به مقدار خويش بسنده كند، قدر و منزلتش برايش باقى بماند.
امام در ادامه نصایح خود می فرماید: استوارترين رشته پيوند، رشته پيوند ميان تو و خداست. هر كه در انديشه تو نيست، دشمن توست. گاه نوميد ماندن به منزله يافتن است. هنگامى كه طمع سبب هلاكت باشد. نه هر خللى را به آشكارا توان ديد و نه هر فرصتى به دست آيد. چه بسا بينا در راه، به خطا رود و نابينا به مقصد رسد. انجام دادن كارهاى بد را به تأخير انداز، زيرا هر زمان كه خواهى می توانى انجام دهی و به آن دست يابى. بريدن از نادان، همانند پيوستن به داناست. هر كه از روزگار ايمن نشيند، هم روزگار به او خيانت كند. هر كه زمانه را ارج نهد، زمانه خوارش دارد. نه چنان است كه هر كه تيرى افكند به هدف رسد. چون رأى سلطان دگرگون شود، روزگار دگرگون گردد.
امام در انتهای این بخش می فرماید: پيش از قدم نهادن در راه بپرس كه همراهت كيست و پيش از گرفتن خانه بنگر كه همسايه ات كيست. زنهار از گفتن سخن خنده آور، هر چند، آن را از ديگرى حكايت كنى.
باشگاه خبرنگاران
[سه شنبه 1396-01-01] [ 07:45:00 ب.ظ ]
آیت الله مجتهدی تهرانی(ره) در شرح این حدیث می گوید: